تفاوت بیزینس مدل با بیزینس پلن چیست؟
مدل کسب و کار / طرح کسب و کار (Business Plan/Business Model)

تفاوت بیزینس مدل با بیزینس پلن چیست؟

مدل کسب و کار/ طرح کسب و کار (Business Plan/ Business Model)


مدل کسب و کار و طرح کسب و کار با یکدیگر مرتبط هستند. مدل کسب و کار  محوری برای طرح کسب و کار محسوب می شود.


مدل کسب و کار چهارچوبی است که برای طراحی و به تصویر کشیدن چگونگی ارزش آفرینی یک کسب و کار استفاده می شود. طرح کسب و کار سندی است که توضیح می دهد چگونه یک کسب و کار ممکن است سودآور شود.


یک مدل کسب و کار برای آزمایش ساخته شده است در حالی که هدف اولیه یک طرح کسب و کار کسب سرمایه گذاری است.

اگر بخواهیم درباره اولویت و ترتیب صحبت کنیم باید بگوییم طراحی یک مدل کسب و کار در درجه اول است، سپس یک طرح ایجاد می کنیم.

طرح کسب و کار یا همان بیزینس پلن، استراتژی‌های مربوط به ایجاد کسب‌وکار و تطبیق طرح را با مدل کسب‌وکار توصیف می‌کند.

در این محتوا با تفاوت این دو مفهوم شروع می‌کنیم و سپس چند نکته کلیدی در مورد این که چرا باید هر کدام از این دو را داشته باشم، چگونه آنها را تهیه کنیم و چند نمونه بیزینس مدل و بیزینس پلن را با هم مرور می کنیم. 

 هم چنین اجزای مدل کسب و کار را  که می تواند در طراحی بوم مدل کسب و کار استفاده شود بررسی می کنیم.

بوم مدل کسب و کار ابزاری است که به شما کمک می کند تا یک مدل کسب و کار را به روشی واضح و ساختار یافته درک کنید.

تفاوت های اصلی بین مدل کسب و کار و طرح کسب و کار چیست؟

بیشتر کارآفرینان با یک چشم انداز قوی برای کار بر روی یک برنامه ایده آل شروع می کنند. بسیار بهتر است که به جای دنبال کردن یک برنامه ایده آل و ذهنی با یک توضیح مکتوب شروع کنید.

این توصیف باید شامل این باشد که شما چه کسی هستید، چه ایده هایی دارید و چرا در آن کسب و کار خاص وارد شده اید.

مثلاً اگر جواهرات را به صورت آنلاین می فروشید، تجارت الکترونیک مدل کسب و کار شما است. طرح کسب و کار شما فروش جواهرات است.

ایجاد یک طرح کسب و کار می تواند طولانی و زمان بر باشد. بنابراین باید طرح را به درستی قالب بندی کنیم. طرح کسب و کار سندی است که شامل پیش بینی های دقیق آینده مانند تاکتیک ها و اهدافی است که باید پوشش داده شود.


مدل‌های کسب‌وکار پیشنهادهای ساختاری یک کسب‌وکار حاوی اختصاری از طرح کلی است که به آسانی و سرعت قابل بررسی است. یک مدل کسب و کار در یک صفحه توضیح می دهد که چگونه یک سازمان با ایده اصلی کار می کند.


از دو منظر می توان تفاوت های بیزینس مدل و بیزینس پلن را بررسی کرد: 

- منابع خارج از سازمان شامل ذینفعان، سرمایه گذاران و سایر طرف ها

- منابع داخلی شامل مدیریت ارشد، مالکان و سهامداران


منابع خارجی: مدل کسب و کار در مقابل طرح کسب و کار؟


اگر می خواهید سرمایه گذاران را جذب کنید و کسب و کار خود را از طریق منابع خارجی رشد دهید، به یک برنامه ریزی دقیق نیاز است. این به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا بخش های مختلف کسب و کار شما را درک کنند.


اگر من در مورد عنصر اصلی یک طرح کسب و کار صحبت کنم، مجموعه ای از پیش بینی ها برای سه تا پنج سال آینده مدنظر است. منافع سرمایه گذاران به این بستگی دارد که آیا مدل کسب و کار شما مقیاس پذیر است یا خیر.


در حالی که سرمایه گذاران هم چنین می خواهند بدانند که چه نوع مدل کسب و کاری می خواهید بسازید. ایده اصلی این است که پیش بینی های آینده کسب و کار خود را نشان دهید و به نوع منابع مورد نیاز برای رسیدن به آن از طریق یک طرح کسب و کاری بپردازید.


بنابراین برای این که افراد خارجی در مورد کسب و کار شما بدانند و در آن سرمایه گذاری کنند، طرح کسب و کار بهترین ابزار است.

منابع داخلی: طرح کسب و کار در مقابل مدل کسب و کار؟


برای درک کسب و کار خود، مدل کسب و کار یکی از موثرترین آنها روش ها است.

به عنوان مثال در مرحله راه اندازی، بوم مدل کسب و کار و بوم راه اندازی ناب مناسب ترین ابزار هستند.


هر یک از این ابزارها به شما کمک می کند تا نوع متفاوتی از کسب و کار را ایجاد کنید. اگر می‌خواهید مدل کسب‌ و کاری را درک یا طراحی کنید که می‌تواند به رشد شما کمک کند، چارچوب‌های مدل کسب‌وکار در مقایسه با طرح کسب‌وکار مناسب‌ترین هستند.


آلن گلیسون که مدیر کل نرم افزار Palo Alto است، اخیراً در یک پست مهمان در TechCrunch به تفاوت بین مدل کسب و کار و طرح کسب و کار پاسخ داده است:


«شایسته است که مدل کسب و کار در مقابل طرح کسب و کار توضیح داده شود. یک طرح کسب و کار فرصت کسب و کار را در یک سند شرح می دهد، در حالی که یک مدل کسب و کار یک نمایش تصویری یک صفحه ای یا یک توصیف شفاهی ساده را نشان می دهد.»


بنابراین اگر شما یک استارتاپ مبتنی بر فناوری هستید که به دنبال افزایش سرمایه‌های مخاطره‌آمیز هستید، پس طرح کسب‌وکار شما باید روی سرمایه‌گذاری خطرپذیر با یک اسلاید پاورپوینت و یک خلاصه اجرایی تمرکز کند.


با این حال اگر کافه ای هستید که به دنبال یک سرمایه گذاری متوسط ​​است، اطلاعات باید شامل یک طرح کسب و کاری ساده باشد.


در یک بیزینس پلن مدرن تمرکز اصلی بر چابکی، انعطاف‌پذیری، اختصار و  هدف‌گذاری است و کمتر به اسناد و مدارک فیزیکی و امثال آن توجه می شود.


این فرآیند برنامه ریزی مزایای متعددی را برای کارآفرین به همراه دارد مانند توانایی نگاه کردن به عملیات، برای اطمینان از تمرکز داخلی و مدیریت جریان نقدی.


بوم مدل کسب و کار در مقابل طرح کسب و کار


بوم مدل کسب و کار و طرح های کسب و کار برای رشد یک سازمان مفید هستند. بستگی به این دارد که شرکت شما در کدام مرحله از پروژه قرار دارد.


در این جا کمی درباره تفاوت بین این دو مقوله و این که چه زمانی باید هر کدام برای رشد کسب و کار آماده شوند صحبت می کنیم.

بوم مدل کسب و کار و طرح کسب و کار اهداف بسیار متفاوتی را دنبال می کنند. اگر هنوز در حال بررسی و آزمایش راه های مختلف برای راه اندازی کسب و کار خود هستید،   Business Model Canvas : BMC  شروع خوبی محسوب می شود.

اما اگر به دنبال وام از بانک یا سرمایه گذاری برای کسب و کار خود هستید، BMC کافی نیست. بلکه باید یک طرح کسب و کار (بیزینس پلن) داشته باشید.
بوم مدل کسب و کار به شما به عنوان بنیانگذار، کمک می کند تا مدل کسب و کار را کشف کرده و بر اساس آن طرح و برنامه ریزی های لازم را داشته باشید.


طرح کسب و کار برای یک ذینفع خارجی است تا کسب و کار شما را تجزیه و تحلیل کند. بوم مدل کسب و کار به عنوان یک راهنمای داخلی عمل کرده و به برقراری ارتباط سریع بین صاحبان کسب و کار و ذینفعان آن کمک می کند.


 یک مثال از یک کسب و کار استارتاپی داشته باشیم:
در دنیای استارتاپ، همه چیز به شدت قابل تغییر است. مدل کسب و کار یا مخاطبان هدف  را می توان در عرض یک ماه پس از شروع کار، تغییر داد.


 تصور کنید 3 تا 5 هفته برای نوشتن یک طرح کسب و کار کامل وقت گذاشتید و اکنون باید دوباره آن را بازنویسی کنید زیرا برخی از نکات اصلی تغییر کرده اند؟ بنابراین برای یک مدل کسب و کار استارتاپی، بوم بسیار کمک کننده است و ترجیح داده می شود.


اما اگر بیش از یک سال روی یک پروژه کار کرده اید و به دنبال درخواست بودجه از یک سرمایه گذار هستید، باید سخت تلاش کنید تا یک طرح کسب و کار عالی که در بردارنده پیشنهاد سرمایه گذاری است بنویسید.

مدل کسب و کار


هدف از مدل کسب و کار


مدل های کسب و کار برای عملکرد روان هر سازمان ضروری هستند. آنها به حفظ رابطه نزدیک با مشتری کمک می کنند.


مدل‌های کسب‌ و کار بر بازخورد مشتری تمرکز می‌کنند که شامل مشکلات و نیازهای مشتریان پس از ارائه محصول یا خدمات به آنها می‌شود.


چگونه یک مدل کسب و کار بنویسیم؟


یک مدل کسب و کار خوب استراتژی های بازاریابی، عملیات و سیستم توزیع یک شرکت را توصیف می کند. هم چنین شامل تجزیه و تحلیل ساختار سازمانی و اصلاح آن برای حفظ مزیت رقابتی است.


برای دستیابی به یک مدل کسب و کار لازم است به جنبه های زیر توجه شودک


1. طرح کلی عملیاتی- یک نمای تصویری از عملیات کسب و کاری بر روی یک نمودار طراحی کنید.


همان طور که در زیر نشان داده شده است، رابطه متقابل بین آنها را برای ارتقای فروش، توزیع محصولات، مشتریان هدف و درآمدزایی برای تیم خود تعریف کنید.




2. قالب بندی مدل کسب و کار – مدل کسب و کار خود را بر روی یک الگو قالب بندی کنید. شما می توانید جزئیات مربوط به انواع مختلف مشتریان و این که چگونه محصولات و خدمات شما برای آنها ارزش ایجاد می کند را درج نمایید.


کل هزینه های متحمل شده برای تولید، کارکنان و مواد را آماده کنید. علاوه بر این فهرستی از تأمین کنندگان و شرکای دخیل در کسب و کار خود داشته باشید.


3. مدل کسب و کار عملیاتی – مدل عملیاتی کسب و کار را می توان بر مبنای الگوهای های عملیاتی متفاوتی برای جذب مشتریان محلی که می خواهند محصولات و خدمات ارائه شده توسط فروشگاه شما را انتخاب کنند، مدل کسب و کار فروش فیزیکی در محل می تواند الگوی مناسب باشد.


اگر مشتریان از مناطق جغرافیایی مختلف هستند، مخاطب را از طریق اینترنت هدف قرار دهید. هم چنین برای استفاده از منابع شرکت و حفظ سود کسب و کار برنامه ریزی کنید. بر جذب مشتریان جدید و خطرات یا تهدیدات احتمالی برای کسب و کار تمرکز کنید.


4. افزودن ارزش های اضافی – روش های مختلف ارائه خدمات به مشتریان خود را با محصولات و خدمات بشناسید. روابط با مشتری را بر اساس بخش های مختلف حفظ کنید و مشتریان بالقوه را هدف قرار دهید.

مثال مدل کسب و کار


نمونه هایی از الگوهای مختلف مدل کسب و کار را در نظر می گیریم:


1. تبلیغات- مدل تبلیغاتی شامل تولید محتوا و نمایش آن به صورت تصویری تبلیغ برای خوانندگان و بینندگان است. به عنوان مثال می توان به یوتیوب یا نیویورک تایمز اشاره کرد.


2. Affiliate- مدل وابسته از پیوندهای تعبیه شده در محتوا از طریق اینترنت استفاده می کند. به عنوان مثال TopTenReviews.com، TheWireCutter.com هستند.


3. کارگزاری- مدل‌های کارگزاری عمدتاً توسط آژانس‌های املاک و مستغلات استفاده می‌شوند که شامل کارمزد معاملات دلالی است که از خریدار یا فروشنده یا هر دو توسط کارگزاران اخذ می‌شود. به عنوان مثال قرن 21، Orbitz.


4. جمع سپاری- تعداد زیادی از مردم در ازای دسترسی به محتوای دیگر، به اشتراک گذاری محتوا در سایت شما اقدام می کنند. به عنوان مثال می توان به YouTube، Dell اشاره کرد.


5. - Freemium - خدمات اولیه رایگان و دریافت هزینه خدمات اضافی مدنظر است. به عنوان مثال می توان به لینکدین اشاره کرد.


6. فرانچایز- روشی برای راه اندازی و اجرای یک کسب و کار است. مانند مک دونالد.


اجزای بوم مدل کسب و کار


مؤلفه ها و عناصر مختلفی از مدل کسب و کار وجود دارد. این مؤلفه ها به عنوان بلوک های سازنده اصلی یک تجارت شناخته می شوند که اطلاعاتی در مورد مشتریان، امور مالی، زیرساخت ها و پیشنهادات مربوط به کسب و کار ارائه می دهند.


1. بخش های مشتری - مشتری را بر اساس بخش بر اساس محصولات و خدمات ارائه شده به آنها تعریف می کند.


2. ارزش پیشنهادی - این بخش ارزش محصولات و خدمات ارائه شده به مشتری را بر اساس عملکرد، وضعیت برند، طراحی، هزینه، دسترسی و جدید بودن آنها مشخص می کند.


3. کانال های توزیع - کانال ها به عنوان واسطه بین مشتری و سازمان عمل می کنند. یک کانال سریع، آسان و کارآمد همیشه برای توزیع محصولات و خدمات لازم است.


4. روابط با مشتری - به حفظ روابط با مشتری با توجه به بخش بندی های مختلف آنها، برای دستیابی به موفقیت و ثبات مالی کمک می کند.


5. جریان های درآمد - این مؤلفه ارائه کننده استراتژی هایی است که یک شرکت می تواندبر اساس آن  مشتریان خود را برای خرید محصولات و خدمات خود همراه کند.


6. منابع کلیدی- منابع کلیدی مانند منابع انسانی، مالی، فکری و فیزیکی  امکان خلق ارزش را برای مشتریان فراهم می کنند.


7. فعالیت‌های کلیدی – فعالیت‌های کلیدی مرتبط برای هر کسب‌وکاری ضروری هستند زیرا به موجب انجام آنها ارزش های پیشنهادی خلق شده و جریان‌های درآمد برای ایجاد یک مدل کسب‌ و کار کارآمد حفظ می شوند.


8. شرکای کلیدی- مشارکت با تامین کنندگان و شرکای با کیفیت، ریسک های مرتبط با حفظ عملیات کارآمد و مؤثر را کاهش می دهد.


9. ساختار هزینه - ساختار هزینه نشان دهنده کل هزینه ای است که برای ایجاد و پایداری یک کسب و کار صرف می شود.

بوم مدل کسب و کار


بوم مدل کسب و کار یک نمایش تصویری است که ایده مختصری در مورد کسب و کار پیشنهادی شما ارائه می دهد. هم چنین شامل توصیف تصویری از مدل های کسب و کار و ارزش های پیشنهادی مرتبط با آنها هستند.


بوم مدل کسب و کار شامل تمام اجزای مدل کسب و کار مانند بخش های مشتری، ارزش پیشنهادی، جریان های درآمد، کانال ها، روابط با مشتری، منابع و فعالیت های کلیدی، شرکا و ساختار هزینه است.




طرح کسب و کار (بیزینس پلن)


هدف از طرح کسب و کار


هدف اصلی یک طرح کسب و کار تمرکز بر دستیابی به اهداف تجاری، تأمین مالی از بیرون، ترسیم رشد و جذب استعدادهای مناسب برای سازمان است.


این طرح به عنوان برنامه ای برای گسترش و اجرای یک کسب و کار در جهت درست در هر مرحله عمل می کند. هم چنین بر اساس آن کسب و کار با شفافیت در مورد اهداف و دستاوردها، برای آینده آماده می شود.


هر شرکتی باید یک طرح کسب و کار را اتخاذ کند زیرا این طرح به عنوان یک ابزار تصمیم گیری با قالب بندی اهداف تجاری و بر اساس مخاطبان مورد نظر محسوب می شود.


چگونه یک طرح تجاری بنویسیم؟


طرح کسب و کار یک نقشه راه برای رشد و موفقیت هر کسب و کار ارائه می دهد. هم چنین به یافتن سرمایه گذاران و شرکای تجاری کمک می کند.

این طرح شامل برخی از اجزای زیر است:


1. خلاصه اجرایی- خلاصه ای از طرح کسب و کار است که شامل مأموریت و بیانیه هدف، اطلاعات اولیه، محصولات و خدمات، مکان و کارکنان است.


2. شرح شرکت - این بخش شامل اطلاعات دقیق در مورد  شرکت مانند مشتریان، مشکلات کسب و کاری، ماهیت محصولات و خدمات ارائه شده است.


3. تجزیه و تحلیل بازار - به درک بازار هدف، روندهای آن، پتانسیل رشد در بازار موجود کمک می کند.


4. سازمان و مدیریت- این بخش نمودار سازمانی با چشم انداز و مأموریت در رابطه با بخش و عملکرد شرکت را نشان می دهد.


5. بازاریابی و فروش- بازاریابی شامل استراتژی های بازاریابی مختلف مورد نیاز در کسب و کار بوده در حالی که فروش مسئول پوشش بازگشت سرمایه است.


6. درخواست های تأمین مالی- درخواست های تأمین مالی می تواند به صورت آنلاین یا به صورت بنیادی برای جذب سرمایه گذار باشد.


7. پیوست و واژه نامه- هر کسب و کار باید پیوست و واژه نامه برای اسناد پشتیبان و ارجاع به داده ها ارائه دهد.

نمونه های طرح کسب و کار


طرح کسب و کار در بخش های مختلف کسب و کاری ممکن است مطرح شود. مانند حوزه های:


  • ساخت و ساز و مهندسی

  • بخش مسافرت و حمل و نقل

  • هتل ها و مهمان نوازی

  • آموزش کودکان

  • کامپیوتر و اینترنت

  • مشاوره، سلامت و زیبایی

  • غذا و کشاورزی، پزشکی و بهداشت و درمان

  • خدمات شخصی، سازمان های غیر انتفاعی

  • تولید و تجارت آنلاین

 

مثلاً یک طرح تجاری در بخش تولید را در نظر بگیریم:

این طرح به دانستن مشخصات و توضیحات کسب و کار، اطلاعات دقیق سرمایه گذار، عوامل خطر دخیل در تولید آن محصول خاص کمک می کند. هم چنین شامل محصولات و خدمات مورد استفاده، تحقیقات بازار، استراتژی های فروش و بازاریابی، عملیات و تجزیه و تحلیل مالی است.


انواع طرح کسب و کار


قالب هایی برای طرح های کسب و کاری مختلفی وجود دارد که توسط سازمان ها بسته به ماهیت کسب و کار به کار گرفته می شود:


1. Startup Business Plan- برای شرکت هایی است که می خواهند کسب و کار خود را راه اندازی کنند. این قالب معمولاً شامل ارزیابی بازار، محصولات و خدمات ارائه شده، تجزیه و تحلیل مالی و تیم مدیریت پیش بینی شده است.


2. طرح کسب و کار داخلی: این طرح ها هزینه های عملیاتی و سودآوری، موقعیت واقعی شرکت، بازاریابی، استخدام و هزینه های فنی را توصیف می کنند.


3. طرح کسب و کار استراتژیک: این طرح شامل اهداف شرکت در قالب برنامه اجرا، اهداف و عوامل حیاتی موفقیت و نحوه دستیابی به آنها می باشد.


4. طرح تجاری امکان سنجی: شامل شرح محصولات و خدمات، سرمایه مورد نیاز و جامعه هدف است.


5. طرح کسب و کار عملیاتی: بخشی از برنامه های داخلی است که شامل عملیات اصلی شرکت به همراه مسئولیت های کارکنان می شود.


6. طرح کسب و کار رشد: این طرح توصیف عمیقی از برنامه رشد پیشنهادی و سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران بالقوه خود ارائه می دهد.


جمع بندی

تفاوت بین مدل کسب و کار و طرح کسب و کار در این است که هر دو بخشی از یک فرآیند برنامه ریزی استراتژیک مؤثر محسوب می شوند.

یک مدل کسب و کار همه چیز در مورد ارزش را بیان می کند.


چه ارزشی ایجاد می‌کنید؟ این ارزش را برای چه کسی ایجاد می‌کنید؟ چگونه این ارزش را به مخاطب مذکور تحویل می‌دهید؟

یک طرح کسب‌ و کار عالی مشروط به منابع، زمان، زیرساخت، نیروی انسانی، فناوری، شایستگی‌ها و سرمایه است.


هر دوی آنها به رشد یک کسب و کار کمک می کنند.

استفاده از روش مناسب به این معنی است که شرکت شما می تواند فرآیند شفاف تر و محصولات و خدمات بهتری داشته باشد.


همان طور که در بالا ذکر شد مدل کسب و کار مانند یک مقصد است و برنامه ریزی این است که چگونه به مقصد خود برسیم.

البته این برنامه توصیه شده فقط یک نقشه یا یک مسیر نیست. بلکه یک GPS، اطلاعات ترافیک و آب و هوا در زمان واقعی است.


و در این قیاس مدل کسب و کار، مقصد است. از این رو داشتن یک برنامه استراتژیک مؤثر یک مزیت رقابتی قدرتمند است که شانس موفقیت را به طور چشمگیری افزایش می دهد.


منبع: سرمایه گذاری خطرپذیر کارآفرینانه ALCOR

تفاوت بیزینس مدل با بیزینس پلن چیست؟
Fatemeh Shakhsian ۱۴۰۱/۰۶/۰۳ ۱۷:۴۷:۴۷
اشتراک گذاری این پست
بایگانی
ورود برای ارائه نظر
چگونه می توان در بوم مدل کسب و کار بخش های مشتری  را تشخیص داد؟