تأکید بر «قابل مشاهده بودن» در تعریف شایستگی، نشان دهنده این نکته است که شایستگی، در رفتار فرد حرفه ای بروز و ظهور پیدا می کند و می توان آن را سنجید.
در بحث اخلاق حرفه ای نکته کلیدی آن است که همه رفتارهای انسان ریشه در نگرش ها و تمایلات وی داشته که در نهایت منجر به انتخاب ها شده و در قالب رفتار بروز کرده و قابل مشاهده می شوند.
از این رو پایه و اساس هر دو مقوله ی شایستگی و اخلاق حرفه ای، رفتار است.
اصطلاح "تجارت بین المللی" به کلیه معاملات تجاری شامل انتقال کالاها، خدمات یا منابع بین طرفین در دو یا چند کشور اطلاق می شود. طرفین ممکن است کسب و کارها و شرکت های خصوصی یا دولت ها باشند. شرکت های دولتی و خصوصی معاملات تجاری بین المللی را برای کسب سود دنبال می کنند، در حالی که دولت ها این کار را به دلایل سیاسی انجام می دهند.
برای عملکرد مؤثر، یک سازمان تجاری به یک سیستم مشترک از باورهای اخلاقی نیاز دارد تا تصمیمات روزمره اتخاذ شده توسط افراد در طول عملیات را راهنمایی و هدایت کند. بسیاری از الزامات اخلاقی توسط قوانین و مقررات، مانند حفاظت از محیط زیست و قوانین ایمنی کارگران و مانند آن دیکته می شوند. و بخشی دیگر به عنوان استانداردهای تجارت بین المللی در نظر گرفته شده است.
استانداردهای اخلاقی بین طرفینی که با هم تجارت می کنند، از جمله شرکا و مشتریان، اعتماد ایجاد می¬کنند. کسب و کارها این اعتماد را با نشان دادن الگوی رفتار اخلاقی در طول زمان، کسب شهرت به خاطر رفتار منصفانه و احترام به حقوق بشر و مسئولیت اجتماعی به دست می‌آورند.
در بسیاری از زمینه ها وقتی صحبت از اخلاق حرفه ای مطرح می شود، همان طور که اشاره شد مراجعی برای ارائه استانداردها و چارچوب های تعیین کننده بایدها و نبایدها رفتاری در آن حوزه حرفه ای مدنظر قرار می گیرند. به این چارچوب ها و استانداردها اصطلاحاً کدهای اخلاقی و یا کدهای رفتاری گفته می شود.
گاهی متولیان اصلی و تصمیم گیرندگان کلان آن حیطه، مرجع این استانداردها بوده و گاهی مدیران سازمان ها برای کارکنان خود چنین چارچوب هایی را تعیین کرده و وجه رسمی و لازم الاجرا به آن می دهند و به عنوان منشورهای اخلاقی به مخاطبین درون و برون سازمانی خود ارائه می کنند.
در بسیاری از موارد افراد حرفه ای فارغ از وجود چنین استانداردهای رسمی و یا بعضاً دستوری، خود را مقید به قواعد و چارچوب هایی کرده و به نوعی داشتن منش حرفه ای را مستلزم رعایت یک سری اصول می دانند که در اثر بینش و نگرش به دست آمده از تجربه و تعمق در آن حیطه حرفه ای به آنها دست یافته اند. از منظر تجربه نیز فرد حرفه¬ای می¬یابد که گاهی غفلت¬ و یا قصور در رعایت چارچوب¬ها و برخی بایدها و نبایدهای اخلاقی می¬تواند بسیار پرهزینه باشد.
در حوزه بازرگانی بین الملل مراجع زیادی ارائه کننده چارچوب ها و استانداردهای اخلاق حرفه ای هستند. از جمله سازمان هایی که منشور اخلاقی را برای اعمال در همه سازمان های تجاری و غیردولتی ایجاد کرده اند، اتحاد جهانی و انجمن مدیریت بین المللی (International Management Association: IMA) هستند. منشور اخلاقی اتحاد جهانی مجموعه ای از اصول و بیانیه های مربوط به اخلاق در ارتباطات تجاری بین المللی و روابط عمومی است. از جمله اصول راهنمای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رعایت قوانین و احترام به آداب و رسوم محلی؛ کار کردن در راستای منافع عمومی؛ صادقانه و مبتنی بر واقعیت عمل کردن در ارتباطات؛ تأکید بر شفافیت؛ احترام به حریم خصوصی؛ صادقانه عمل نمودن؛به رسمیت شناختن آزادی بیان؛ احتناب از تضاد منافع.
بسیاری از مشکلات ارتباطی که شرکت ها هنگام انجام تجارت در خارج از کشور با آن مواجه می شوند به دلیل عدم درک سنت های مختلف، فرآیندهای فکری و روش های ارتباطی فرهنگ های دیگر است.
قوم گرایی باوری است که بر اساس آن هر فرد فرهنگ خود را ذاتاً برتر از دیگر فرهنگ ها می پندارد. غلبه بر موانع فرهنگی در تجارت و ارتباطات نادرست ناشی از آن، با درک این موضوع آغاز می شود که هر فرهنگ یک جهان بینی منحصر به فرد دارد که به اندازه سایر دیدگاه ها، واقعی و شایسته احترام است.
یک تعامل تجاری بین‌المللی بالقوه سودمند می‌تواند با ناکامی شرکت در ارزش‌گذاری فرهنگ شرکای تجاری بالقوه‌اش خدشه‌دار شود. نمونه‌های زیر از جمله موانع فرهنگی در تجارت هستند که اغلب در طول معاملات بین‌المللی ایجاد می‌شوند:
در ایالات متحده و بریتانیا، همکاران تجاری معمولاً یکدیگر را با نام کوچک خود خطاب می‌کنند، حتی اگر به تازگی ملاقات کرده باشند. اما در آلمان، ژاپن، چین و بسیاری از کشورهای دیگر، خطاب یک همکار تجاری با نام کوچک به عنوان نشانه بی احترامی تلقی می شود. در چنین کشورهایی بیشتر رایج است که مخاطب کاری را با عنوان و نام خانوادگی خطاب کنند.
در اکثر سازمان‌های تجاری در اروپا و آمریکای شمالی، کارکنان تشویق می‌شوند تا نظرات مرتبط با کسب‌وکار خود را با احترام بیان کنند، حتی اگر این نظرات مخالف نظرات مدیران شان باشد. انجام این کار در بسیاری از کشورهای آسیایی و سایر نقاط جهان به عنوان چالشی برای اختیارات مدیران ارشد تلقی می شود.
ابراز شفاف دیدگاه مخالف در ایالات متحده رایج است، اما فرهنگ های دیگر رویکرد غیرمستقیم را ترجیح می دهند که به پاسخ از طریق حرکات یا اشکال گفتاری اشاره می کند. اقدامات ساده‌ای مانند شل کردن کراوات، بالا زدن آستین‌ها یا نشستن روی صندلی اشتباه در یک جلسه می‌تواند در برخی از محیط‌های تجاری توهین‌آمیز تلقی شود.
برای اکثر فعالان تجاری در ایالات متحده، هدف از مذاکره با طرف تجاری، رسیدن به یک توافق نامه رسمی امضا شده است. فرهنگ های دیگر با ایجاد اعتماد و درک متقابل از طریق مجموعه ای از جلسات و سایر تعاملات قبل از امضای قرارداد نهایی، پیشرفت در مذاکرات را به صورت تدریجی اندازه گیری می کنند.
اعتماد یک پیش نیاز برای همه انواع روابط حرفه ای سالم بین افراد و نیز سازمان ها محسوب می شود. سه رویکردی که به کسب‌وکارها کمک می‌کند اعتماد را در میان فرهنگ‌ها ایجاد کنند شروع با ذهن باز، یادگیری در مورد پیشینه طرف مقابل و نشان دادن نتایج و شخصیت در تمام معاملات با طرف مقابل است.
شکیبایی کلید باز نگه داشتن راه های تعامل برای ایجاد یک رابطه قابل اعتماد است. در برخی کشورها مانند ایالات متحده، نسبت به کشورهای دیگر مانند آرژانتین و برزیل، تمایل بر این است که افراد راحت تر به یکدیگر اعتماد کنند.
برای برخی، بهترین رویکرد برای جلب اعتماد دیگران این است که از آنها سؤالاتی در مورد پیشینه، اعتقادات و فرهنگ خود بپرسند. با این حال، برخی از فرهنگ ها این قبیل مکالمات به خصوص با مافوق چندان مطلوب نیست و ترجیح بر این است که فرد خود را در این چالش قرار ندهد.
اجتناب از ارتباط نادرست در معاملات تجاری بین‌المللی مستلزم آگاهی در مورد اشکال ارتباط رایج در فرهنگ طرف مقابل است. موانع ارتباطی تجاری اغلب نتیجه ناتوانی در درک تفاوت‌های بین زمینه های فرهنگی میان ملل مختلف است.
زمینه های فرهنگی اقوام را اغلب در قالب یک طیف از زمینه سطح پایین (Low Context)تا زمینه سطح بالا) (High Context تقسیم می کنند. سطح پایین زمینه فرهنگی در اروپا و آمریکای شمالی رایج است. مشخصه اصلی این زمینه های فرهنگی، ارتباط مستقیم و دقیق است که البته در مورد بازخورد منفی تمایل به ارائه غیر مستقیم دارد. فرهنگ های دارای سطح بالای زمینه ای شامل روسیه و بیشتر نقاط آسیا می شود. در این کشورها، ارتباطات ظریف‌تر و ضمنی‌تر است، اما بازخورد منفی معمولاً مستقیم است.
به طور مشابه، فرهنگ‌های مختلف به دوره‌های سکوت واکنش متفاوتی نشان می‌دهند. در غرب، حتی یک سکوت کوتاه نیز می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما در فرهنگ‌های دیگر، بحث‌ها و جلسات معمولاً با دوره‌هایی از سکوت که می‌تواند تا 30 ثانیه طول بکشد، مشخص می‌شود.
لازم است کسب و کارها از تفاوت های آداب معاشرت حرفه ای در میان شرکای تجاری خارج از کشور خود آگاه باشند. به عنوان مثال، رسیدن به موقع برای یک جلسه تجاری در کشورهایی مانند ایالات متحده، روسیه، ژاپن، کانادا و کره جنوبی مهم است. در فرهنگ‌های دیگر دیر رسیدن میزبان برای جلسه قابل قبول است، اما انتظار می‌رود مهمان حداقل 10 دقیقه زودتر بیاید.
از جمله رویکردهایی که شرکت‌ها برای غلبه بر موانع فرهنگی و ارتباطات نادرست مرتبط با معاملات تجاری بین‌المللی خود اتخاذ می‌کنند، یافتن مترجمی است که تمایز بین زبان‌ها و گروه های خاص قومیتی را درک کند و متوجه این نکته باشدکه هر فرهنگ رویکرد خاص خود را به مسائل طبیعی و فناوری دارد.
از لحاظ ساختار شکل گیری و مدیریت کسب و کارها هم در فرهنگ های مختلف رویکردهای مختلفی رایج است. کشورهایی مانند سوئد دارای ساختارهای مدیریتی نسبتاً غیرمتمرکزی هستند که در آن مشارکت در مدیریت تشویق می‌شود، در حالی که سایر کشورها از جمله فرانسه و بلژیک بر تصمیم‌گیری مبتنی بر قدرت تکیه می‌کنند که مشارکت فعال کارکنان را منع می‌کند.
زبان بدن، انتخاب لباس، تماس چشمی، لمس کردن و مفاهیم فضای شخصی از فرهنگی به فرهنگ دیگر بسیار متفاوت است. کسب‌وکارها می‌توانند با مشاهده و یادگیری در مورد نحوه انجام تجارت و تعامل مردم در کشورهای شرکای تجاری خود، از ارتباطات نادرست فرهنگی جلوگیری کنند.
مفاهیم خیر جمعی و مسئولیت پذیری اجتماعی و حاکمیت شرکتی اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند زیرا که مرز چندان واضحی میان آن نمی توان قائل شد.
مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR) در واقع به عنوان یک مدل کسب و کار خودتنظیم است که به شرکت کمک می کند تا از نظر اجتماعی نسبت به خود، سهامدارانش و عموم پاسخگو باشد. در این چارچوب شرکت ها لازم است از نوع تأثیری که بر همه جنبه های جامعه از جمله اقتصادی، اجتماعی و محیطی می گذارند آگاه بوده و بهبود جامعه و محیط حساس شوند. تأکید مسئولیت اجتماعی شرکتی بر ایجاد تعادل میان سودآوری شرکت و منافع جامعه است.
رویکرد خیر اجتماعی چیزی است که بیشترین سود را برای بیشترین افراد ممکن می رساند، مانند هوای پاک، آب پاک، مراقبت های بهداشتی و سواد. در حالی که هیچ الگوی قطعی برای ایجاد یک استراتژی خیر جمعی وجود ندارد، هر استراتژی کسب و کاری که آن را ایجاد می کند منحصر به فرد خواهد بود.
این مفاهیم چیزی بیش از کمک های خیریه یا حمایت از رسانه های اجتماعی برای اهداف خیرخواهانه یا بشردوستانه و امثال آن است. شیوه های کسب و کار آگاهانه باید کل نگر بوده و عملیات روزانه کسب و کارها را در بر گیرد.
در مقیاس جهانی و فعالیت های بین المللی، چارچوب های مبتنی بر مسئولیت اجتماعی و خیر جمعی گاهی از حالت داوطلبانه و حاشیه ای برای کسب و کارها خارج شده و جنبه الزامی و قانونی پیدا می کند. به عنوان مثال در موریس، نپال و هند اقدامات بشردوستانه شرکتی به صورت قانونی درآمده و شرکت ها را ملزم می کند تا درصدی از سود را در فعالیت های نوآورانه خیریه یا بشردوستانه سرمایه گذاری کنند.
در برخی حوزه های تجارت بین المللی، زمانی که شرکتی را در آن منطقه تجاری ثبت می‌کنید، برنامه‌های CSR را از کسب و کارها درخواست می‌کنند. منطقه آزاد شهر مصدر در ابوظبی از خود به عنوان یکی از "پایدارترین جوامع شهری جهان" یاد می کند. هر شعبه بالقوه ای که مایل به راه اندازی در منطقه آزاد است باید اطلاعات دقیقی را در برنامه تجاری در مورد استراتژی CSR گذشته و آینده خود درج کند تا بتواند خود را با چشم انداز و ارزش های شهر مصدر هماهنگ کند.
تعریف واقعی و اهمیت CSR در هر کسب و کاری متفاوت است. هنگام اجرای یک چارچوب جدید CSR ، یک نقطه شروع خوب، آشنایی مجدد با ارزش های اصلی سازمان است. تجدید نظر در اهداف، فرهنگ و فرایند‌های عملیاتی می‌تواند به ایجاد یک استراتژی که برای کسب‌وکار، ذینفعان و مشتریان منطقی بوده و همچنین به ایجاد تغییرات پایدار کمک کند.
به حداقل رساندن پلاستیک یکبار مصرف نیز گامی آسان برای پایدارتر شدن است. زباله های پلاستیکی می توانند برای اکوسیستم ها مضر باشند و جایگزین های قابل استفاده مجدد برای پلاستیک های یک بار مصرف رایج تر و در دسترس تر می شوند.
آلودگی های ناشی از فعالیت های دیجیتال نیز در حال تبدیل شدن به یک نگرانی زیست محیطی فزاینده برای کسب و کارها است. زمانی که شرکت‌ها شروع به بررسی تأثیرات زیست‌محیطی عملیات خود کردند، بسیاری فکر می‌کردند که فعالیت های بدون کاغذ، کاهش مصرف کاغذ از طریق کاهش چاپ و افزایش استفاده از ایمیل و فایل‌های مبتنی بر فضای ابری راه حل های ساده ای محسوب می شوند. اگرچه این امر باعث کاهش یک بخش قابل توجه از فرهنگ اداری شده است، اما هنوز اثرات زیست محیطی قابل توجهی به ذخیره سازی و استفاده دیجیتالی مرتبط است. در حال حاضر، میزان تولید کربن دستگاه‌های دیجیتالی ما با صنعت هوانوردی برابری می‌کند و به سرعت در حال رشد است.
وب سایت های شرکت بار کربنی را به همراه خواهند داشت. اینترنت حدود 416.2 تراوات ساعت برق در سال مصرف می کند که بیشتر از کل خروجی برق انگلستان است. استفاده از تصاویر فشرده، فرمت‌های فایل کارآمد، فونت‌های سبک وزن، و اجتناب از چارچوب‌های متورم در وب‌سایت شرکت شما تا حد زیادی به کارآمدتر کردن وب‌سایت‌ها از نظر زیست‌محیطی کمک می‌کند.
در رویکردی دیگر پیشنهاد می شود که هر کسب و کار خود را «شهروند یک جامعه جهانی» ببیند، که مسئولیت رسیدگی به مشکلات جهانی گسترده‌تر (مانند تغییرات آب و هوایی) را بر عهده داشته و این دغدغه ممکن است فراتر از ناحیه جغرافیایی مرتبط با فعالیت های آن مجموعه باشد. ما به طور فزاینده ای از ماهیت به هم پیوسته سیاره خود و روشی که شمال جهانی اغلب به ضرر جنوب جهانی سود می برد آگاه هستیم، از این رو برخی استدلال می کنند که کسب و کارهای چند ملیتی نسبت به کل جهان تعهد دارند.
3-چارچوب های مربوط به قوانین و مقررات بین المللی در تجارت جهانی
• سیستم شفاف حقوق و دستمزد
- عدم تحمل تبعیض از هر نوع
این امر به ویژه برای مشاغلی که در چندین جغرافیا حضور دارند، مهم است. هر کشوری قوانین و مقررات خاص خود را دارد که باید به آن پایبند بود. به عنوان مثال استخدام نیروی کار در امارات متحده عربی یا تهیه پیش نویس قرارداد کار به شدت با هند متفاوت است. به طور مشابه مقررات مربوط به مزایای کارکنان، مدیریت پردازش حقوق و دستمزد، و مدیریت انطباق؛ همه با مجموعه ای از الزامات منحصر به فرد خود می آیند. در نظر گرفتن و رعایت همه آنها می تواند یک کار پرچالش و نیازمند به برنامه ریزی است.
Fatemeh Shakhsian
۱۴۰۱/۰۹/۲۱ ۰۹:۱۵:۴۱